BRİCS RAPORU

 

Türkiye BRICS’e Katılmalı mı? Olası Avantajlar ve Riskler

Türkiye’nin BRICS’e mi yoksa Avrupa Birliği’ne mi  üye olması gerektiği, ekonomik, siyasi ve jeopolitik faktörlere bağlı olarak değerlendirilebilir. Her iki seçeneğin de avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır.Türkiye’nin BRICS’e (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin, Güney Afrika) katılımı giderek daha fazla tartışılan bir konu haline geliyor. Bu makalede, Türkiye’nin BRICS’e katılmasının olası avantajları ve riskleri ele alınmaktadır.

BRICS ülkeleri küresel ekonomide giderek daha önemli bir rol oynamaktadır. Çin ve Hindistan gibi hızla gelişen ülkelerle ticari ilişkilerin derinleşmesi, Türkiye’nin ihracatını artırabilir ve yeni yatırım fırsatları sunabilir. 2023 yılında Türkiye’nin BRICS ülkeleriyle ticaret hacmi yaklaşık 100 milyar dolar seviyesindeydi (TÜİK, 2024). BRICS, Batılı finansal kurumlara alternatif yaratmaya çalışmaktadır. Türkiye, BRICS tarafından kurulan Yeni Kalkınma Bankası’ndan (NDB) altyapı projeleri için kredi alarak borçlanma maliyetlerini düşürebilir ve finansal bağımsızlığını artırabilir (World Bank, 2024).

Ancak Türkiye, NATO üyesi ve AB’ye katılım müzakereleri yürüten bir ülkedir. NATO ile Rusya arasındaki gerilim göz önüne alındığında, Türkiye’nin BRICS’e katılması Batı ile ilişkilerini olumsuz etkileyebilir. Ayrıca, Ankara’nın Batı ile ekonomik ve askeri işbirliği, BRICS’le olası ortaklığıyla çelişebilir (Türkiye Araştırmaları Merkezi, 2024). Türkiye, BRICS ülkeleriyle özellikle Çin ile dış ticaret açığı vermektedir. 2023 yılında Türkiye ile Çin arasındaki ticaret açığı 38 milyar dolara ulaştı. BRICS’e katılım, bu dengesizliği daha da artırabilir ve Türkiye’nin ihracat potansiyelini zayıflatabilir (SETA, 2024). BRICS’in kurumsal bir yapıya sahip olmaması, Türkiye’nin ekonomik ve siyasi avantajlar elde etmesini zorlaştırabilir. Örneğin, BRICS Yeni Kalkınma Bankası’ndan finansman sağlamak karmaşık müzakereler gerektirir (Ekonomim, 2024). Ayrıca, BRICS’in dolara alternatif bir ödeme sistemi oluşturma çabası, ABD’nin misilleme önlemleri almasına yol açabilir. Rusya’ya yönelik yaptırımlara katılmayan ülkelerin uluslararası finansal sistemlere erişimde zorluk yaşadığı bilinmektedir (LinkedIn Analizi, 2024).

BRICS Ülkeleri Arasındaki Farklılıklar;

1. Ekonomik Dengesizlikler:

BRICS içinde ekonomik kalkınma düzeyi farklılık göstermektedir. Çin ve Hindistan güçlü bir büyüme sergilerken, Brezilya ve Güney Afrika’nın ekonomileri daha kırılgandır. Rusya ise uluslararası yaptırımların etkisi altındadır (Euronews, 2019).

2. Siyasi Görüş Ayrılıkları:

BRICS ülkeleri farklı siyasi görüşlere sahiptir. Örneğin, eski Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, Çin’in ekonomik etkisini eleştirmiş ve işbirliğini sonlandırmakla tehdit etmiştir (Euronews, 2019).

3. Jeopolitik Gerilimler:

BRICS ülkeleri arasında sınır anlaşmazlıkları ve jeopolitik çelişkiler bulunmaktadır. Hindistan ile Çin arasındaki sınır ihtilafları devam etmektedir. Ayrıca, Rusya’nın dış politikası, Hindistan ve Brezilya gibi BRICS üyeleri tarafından her zaman desteklenmemektedir (Fikir Turu, 2024).

4. Farklı Yönetim Modelleri:

BRICS ülkelerinde farklı yönetim sistemleri uygulanmaktadır. Çin ve Rusya devlet kapitalizmi ve otoriter yöntemlere dayanırken, Brezilya, Hindistan ve Güney Afrika demokratik sistemlere sahiptir. Bu farklılıklar, BRICS içinde ortak bir politika belirlemeyi zorlaştırmaktadır (Özgür Tüfekçi, 2024).

 

Sonuç;

Türkiye’nin BRICS’e katılımı hem fırsatlar hem de riskler barındırmaktadır.Türkiye’nin  mevcut uluslararası yükümlülükleri, ticaret dengesizlikleri ve BRICS’in zayıf kurumsal yapısı, bu süreci karmaşık hale getirmektedir. Ayrıca, BRICS ülkeleri arasındaki ekonomik, siyasi ve jeopolitik farklılıklar, birliğin etkinliğini sınırlayabilir ve Türkiye’nin uzun vadeli çıkarlarını olumsuz etkileyebilir ve üyeleri arasındaki ekonomik, siyasi ve jeopolitik farklılıklar, grubun ortak politikalar belirlemesini zorlaştırmaktadır.Bu nedenle Türkiye, BRICS’e katılma konusunda nihai bir karar vermeden önce tüm avantajları ve dezavantajları dikkatlice değerlendirmelidir. Türkiye, AB üyeliğini stratejik bir hedef olarak görmeye devam etmelidir, ancak BRICS ile ekonomik ve siyasi ilişkilerini güçlendirmelidir.

KAYNAKLAR;

• TÜİK. (2024). Türkiye’nin dış ticaret verileri.(https://tuik.gov.tr)

• World Bank. (2024). Global financial trends. (https://worldbank.org)

• SETA. (2024). Türkiye’nin küresel ekonomi politikaları. (https://setav.org)

 • Ekonomim. (2024). Türkiye’nin BRICS’e Üye Olmasının İhracata Muhtemel Etkileri.( https://www.ekonomim.com/kose-yazisi/turkiyenin-bricsya-uye-olmasinin-ihracatimiza-muhtemel-etkileri-ne-olur/764640)

• LinkedIn Analizi. (2024). BRICS’in Gümrük ve Dış Ticaret Üzerindeki Olası Etkileri.( https://tr.linkedin.com/pulse/bricsin-gümrük-ve-dış-ticaret-üzerindeki-olası-etkileri-eunyf).

• Euronews. (2019). BRICS Neyi Hedefliyor? (https://tr.euronews.com/2019/11/14/brics-neyi-hedefliyor-hala-bir-anlam-ifade-ediyor-mu).

• Fikir Turu. (2024). BRICS’in Geleceği Üzerine Değerlendirme. (https://fikirturu.com/jeo-politika/hemen-dagilir-denilen-brics-neden/).

• Özgür Tüfekçi. (2024). Avrupa Birliği’nin Yükselen Güçler Politikası ve BRICS-MIKTA Karşılaştırması. (https://ozgurtufekci.com/avrupa-birliginin-yukselen-gucler-politikasi-brics-ve-mikta-ulkelerinin-meydan-okumalari/).

AHMET KAYA

BÖLGESEL ANALİZ TOPLULUĞU

ULUSLARARASI İLİŞKİLER (YÜKSEK LİSANS)

КУРСКИЙ ГОСУДАРСТВЕННЫЙ УНИВЕРСИТЕТ