GÜNEY ÇİN DENİZİ VE ÇİN’İN YAPAY ADALARI
Çin son birkaç yıldır Güney Çin denizinde yapay adalar yapıyor ve şuan yaklaşık on ada yapılmış durumda.Resiflerin etrafını gemiler kumla doldura dolura adacıklar haline getirdi.Hatta yapay adalar uzaydan da görüntülenmeye bile başladı.Peki ya Çin neden bu bölgede yapay adalar yapıyor?
Son yapılan araştırmalar doğrultasında Güney Çin Denizinde 11 milyar varil petrol ve 190 trilyon metreküp doğalgaz rezervi bulundu.Bu bölgeyi önemli yapan sadece bunlar değil.Ayrıca Dünya’daki balıkçılığın %10u,deniz ticaretinin ise %30’u Güney Çin Denizinde gerçekleşiyor.Haliyle burası Çin için ölüm kalım meselesi durumunda.Bulunan kaynaklara sahip olmak ve bölgedeki ticarette başat güç durumunda olmak istiyor.
Çin,Güney Çin Denizinin neredeyse tamamında hak sahibi
olduğunu iddia ederken,bu duruma başta ABD olmak üzere komşuları Filipinler, Vietnam,
Tayvan, Brunei ve Malezya itiraz
etmekte.Komşularının itirazlarına ise Çin tarafı bu suların 15.yüzyılda
kendilerine ait olduğunu,sadece kendi gemilerinin bulunduğunu söylüyor.Hak
talebinin uluslararası hukuka da uygun olduğunu her fırsatta vurguluyor.
Çin’in tek problemi ABD ve komşularının itirazı değil aynı
zamanda uluslararası sular sorunu var.Birleşmiş Milletlerin deniz hukuku
sözleşmesine göre kara sınırından sonraki 200 mile kadar olan alan senin kara
sularındır.Yani Çin’in sahip olduğu alanı resmi olarak 200 mile kadar ama
Çinliler bu kurala kendilerine göre bir çözüm buldular; Gemilerle resifleri
doldurarak yapay ada haline getirme.
Çin,bu planı son birkaç yıldır aralıksız olarak uyguluyor ve
yaptıkları adalara havalimanları ve füze savunma sistemleri inşa ediyor.Bu
duruma ABD ise ‘’endişe verici’’ olarak bakıyor.Çin’in yapay adalar
oluşturdukları yerlere ABD birçok keşif uçuşları yaptı ve uçak gemilerini gönderdi.Diğer
komşu devletlerde yakınlarda kendi güçlerini konuşlandırdı.Kimi zaman ABD
gemileri adaların hemen yanından geçip ortamı geriyor.Çin yönetimi ise bunları
egemenlik haklarına ihlal ve taciz olarak nitelendiriyor.
Ağustos 2014
Eylül 2015
SONUÇ
Çin yapay ada projesiyle şuan
sınırını 500 mil genişletmiş durumda.Adalara dev hangarlar yapıldı,radarlar
kuruldu ve etrafları gemiler ve uçaklarıyla korunuyor.Komşu ülkelerin
protestolarına rağmen yapacakları pek bir şey yok çünkü güçleri açısından
hiçbiri Çin ile boy ölçüşecek kapasitede değil.Ayrıca ekonomileri büyük ölçüde
Çin’e bağlı.Herhangi bir boykot veya ambargo koymaları durumunda Çin değil
kendileri büyük zarar görür.Çin’in vereceği karşılık çok daha sert olur.Burda
Çin ile yarışacak tek bir güç var o da; ABD.ABD ile Çin zaten büyük bir ticaret
savaşının içerisindeler.ABD gemilerini ve uçaklarını Çin sularına ve hava
sahasına sokarak gövde gösterisi yapıyor ama bu Çin bunu pek ciddiye alıyor
gibi görünmüyor.Çin hükümeti ABD’yi kınıyor ve yine kaldığı yerden
çalışmalarına devam ediyor.Çin,birkaç problemle uğraşmak zorunda kalmasına
rağmen amacına şimdilik hedeflediği şekilde gidiyor.
MURAT DEDEOĞLU
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
Bölgesel Analiz Topluluğu
Muğla/Türkiye
KAYNAKÇA
Yorumlar
Yorum Gönder