İLK MİLLİ BAYRAM: 23 NİSAN

Bugün 23 Nisan 2022 ebedi önderimiz Mustafa Kemal ATATÜRK'ün ulusun egemenliğini ve üstünlüğünü temsil eden  Türkiye Büyük Millet Meclisinin açıldığı günü çocuklara armağan ettiği gün.

23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk bayramının nasıl şekillendiğine kısaca bir bakalım.

Yıl 1921 Ankara’da ilk meclis açılmış üzerinden bir yıl geçmiş meclisin açılışının yıl dönümü gelip çatmıştır. Meclis’in aldığı karar ile açılış tarihinin Hakimiyet-i Milliye günü ilan edilmesi ve tüm ulusça kutlanması kararı alınır. Bu yeni Cumhuriyetin ilk milli bayramıdır.23 Nisan 1922 yılında Ankara da ilk kutlamalar yapılır.1923 yılına gelindiğinde 23 Nisan kapsamında Himaye-i Eftal cemiyeti savaşta yoksul düşmüş halkın çocukları için yardım toplama kampanyası başlatır. O yıllarda Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal’in eşi Latife Hanım da bu cemiyetin temsilcisidir ve arkasında cumhurbaşkanının desteğiyle bu yardım kampanyası gelenekselleşir. Milletin egemenliğine dayanan bu günde bir taraftan devlet erkanı  çocuklar için yardım da bulunurken bir taraftan da kutlamalarda şenliklerde  cumhuriyet coşkusunu derinden hissedip coşkuyla kutlayan çocuklar, gösterileri hazırlayan öğrenciler ön plana çıkmaya başlar. Ve 1925 yılında ve sonrasında  23 Nisan hem “Hakimiyet-i Milliye Bayramı” hem de “Çocuk Bayramı”, ”Çocuk Günü” gibi dilden dile farklılaşan ama temelinde egemenliğin ve çocuğun olduğu kavramlarla anılır.

1927 yılında Himaye- Eftal cemiyeti ve devlet eliyle kapsamlı bir şekilde 23 Nisanı çocuklar için gerçekten bir bayram haline getirecek düzenlemeler yapılır kararlar alınır. Bando takımı, sergi, geleneksel yarışmalar, fener alayı gibi çocuklar için gelenekselleşecek etkinlikler yapılmış çocuk balosu düzenlenmiş şiirler, marşlar okunmuş danslar edilmiştir. Atatürk etkinlikler de kullanılmak üzere Halkevlerini, Türk Ocaklarını, Atatürk Orman Çiftliğini Cumhurbaşkanlığı Bandosunu, özel otomobilini yurdun çocuklarına tahsis etmiş ve çocuk sarayında düzenlenen baloya katılarak bugünü ne kadar önemsediğini herkese göstermiştir o gece yardım için rekor bağış düzenlenmiştir.1929’dan itibaren  23 Nisan’ın bulunduğu tüm hafta “çocuk haftası” olarak ilan edilmiş ve okullar tatil edilerek yurdun dört bir yanındaki çocuklara ulaşmak hedeflenmiştir. Yine bu yılda çocuklarının belli makam koltuklarına oturması geleneği başlamıştır.

Atamız bize, hür toprakların hür çocukları olmamız için Türkiye Cumhuriyetinin temellerini sağlamanın yanında ilk milli bayramını da bu ulusun çocukları başta olmak üzere dünyanın bütün çocuklarına armağan etmiştir. Hiç çocuğu olmayan yıllarca savaştan, acıdan, silahtan başka bir şey görmemiş bir adamın yüreğindeki çocuk sevgisine, merhametine hayran kalmayıp minnet duymamak elde değil. O “çocuk “diye seslense yanına koşacak onlarca evladı olarak bizlerin ve içimizde yaşattığımız çocuğun 23 Nisan Ulusal Egemenlik Bayramı kutlu olsun.

 

Dünyayı verelim çocuklara hiç değilse bir günlüğüne

allı pullu bir balon gibi verelim oynasınlar

oynasınlar türküler söyliyerek yıldızların arasında

dünyayı çocuklara verelim

kocaman bir elma gibi verelim sıcacık bir ekmek somunu gibi

hiç değilse bir günlüğüne doysunlar

bir günlük de olsa öğrensin dünya arkadaşlığı

çocuklar dünyayı alacak elimizden

ölümsüz ağaçlar dikecekler

 

Nazım Hikmet Ran

                                                                                                       

                                                                                                          Özlem ŞANGÜL

                                                                                         Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

                                                                                                 Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler

                                                                                                        Bölgesel Analiz Topluluğu