Hindistan ile İsrail Yakınlaşması

 

 Geçtiğmiz haftalarda medyada çok fazla yer almayan ancak Doğu Akdenizi ve Orta Doğu bölgesini ilgilendiren önemli bir gelişme yaşandı. Son zamanlarda Doğu Akdeniz bölgesinde Yunanistan’a yakınlığı ile bilinen Hindistan İsrail ile bir işbirliği anlaşması imzaladı. Bu anlaşmanın ve yakınlığın arka odasına bakmak gerek.  

 2014 yılında göreve gelen Hindistan başbakanı Narendra Modi bitik nokta da olan İsrail ile ilişkileri her alanda yükseltmek için girişimlerde bulundu. Geçtiğimiz 20 Ekim 2021 tarihinde Hindistan Dışişleri Bakanı: İsrail, ABD ve BAE dışişleri bakanları ile ortak çevrimiçi zirve düzenledi. Hatta bu durum bazı çevrelerde ‘’Yeni Dörtlü’’ olarak yorumlandı. Bu toplantıda taraflar ana konunun ekonomik bir işbirliği olduğunu dile getirdiler. Ancak bazı siyaset bilimciler toplanan bu dörtlünün bir çeşit misilleme ve gövde gösterisi olduğunu dile getirdiler. Ek olarak Hindistan geçtiğimiz 24 Eylül’de Pasifik bölgesinde Avustralya, Japonya ve ABD ile de bir toplantı gerçekleştirmişti. Hatta bu toplantı ‘Quad Liderleri’ olarak nitelendirilmişti. Bu durumun Çin’e karşı bir dengeleme politikası olduğu dile getirildli. Keza bu toplantıdan sonra taraflar Pasifik denizinde ortak askeri tatbikat düzenlediler. İşte bu dengeleme politikasının aynısının Orta Doğu’da yapılmaya çalışıldığı yorumlamalarında bulunuldu. Burada gördüğümüz şu ki, bu ittifak İsrail olmadan olamazdı. The Times of İndia’nın diplomatik editörü İndira Bagchill, ‘’İsrail tartışmasız Hindistan’ın dünyadaki en güvenilir ortağı, hatta bazen ABD’den bile daha yakın’’ değerlendirmesinde bulundu. Bu cümle zaten bu 2 ülke arasındaki birçok şeyi özetler nitelikte. Bu iki ülke serbest ticaret anlaşması müzakereleri ve savunma işbirliğinde yeni alanları belirlemek için 10 yıllık bir işbirliği planı dahil olmak üzere, ilişkinin kurumsal çerçevesini oluşturuyorlar.

 Yalnız es geçilmemesi gereken bir konu da var ki, o da Hindistan’ın alacağı s-400’ler. Hindistan, Rusya ile 3,5 sene önce yaptığı antlaşmada 5 adet s-400 füze savunma sistemi alacağını duyurmuştu. İlk sevkiyatın 1,5 ay içerisinde yapılması ve Nisan 2023’e dek tüm sevkiyatların tamamlanması planlanıyor. Her ne kadar Hindistan bu konuda ABD ile ters de düşse de ‘Çin tehdidine karşı önlem’ adına bu füzeleri aldığını söylüyor. Bir başka deyişle, Hindistan’ın bölgede hem Rusya hem de ABD ile güçlü ve sağlam ortaklık stratejileri yürüttüğü söylenebilir. Ancak ABD’nin Rusya, İran, Kuzey Kore’ye uyguladığı askeri alışverişi kısıtlayan CAATSA (ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırım Yoluyla Mücadele Etme Yasası) yaptırımlarından Hindistan’ın muaf tutulup tutulmayacağını hep beraber göreceğiz.

Berkay KUZU

Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler

Bölgesel Analiz Topluluğu