CORONA VİRÜSÜNE GENEL BAKIŞ
Çin'in Hubei eyaletindeki Wuhan kentinde çıktıktan haftalar sonra küresel bir salgın halini alan ve binlerce insanın ölümüne neden olan Corona virüsü (COVID-19) tüm dünyada büyük panik yarattı. 40'dan fazla ülkede görülen Corona virüsünde her gün yeni gelişmeler yaşanmaya devam ediyor. Dünya Sağlık Örgütü acil durum ilan ettiği virüs sebebiyle ölenlerin sayısı 3 bin 221, karantinaya alınanların sayısı ise 90 binin üzerinde. Corona virüsü yayıldığı en son ülkeler komşumuz Gürcistan, Pakistan, Norveç ve Kuzey Makedonya oldu. Bir yandan aşı çalışmaları devam ederken, birçok ülke vatandaşlarını korumak için yoğun önlemler alıyor. Yazımın geri kalanında virüsün belirtileri ve Dünya ve Çin üzerindeki etkilerinden bahsedeceğim.
Tüm dünyayı etkisi altına alıp korku ve paniğe sebep olan corona virüsünün belirtileri nelerdir?
Corona virüsü semptomları şöyle: Burun akıntısı, öksürük, boğaz ağrısı, muhtemelen baş ağrısı, kesin olmamakla birlikte birkaç gün sürebilecek ateş. Bağışıklık sistemi zayıf olanlar, yaşlılar ve çok gençler için virüsün zatürre ve bronşit gibi ciddi solunum yolu hastalıklarına yol açma ihtimali bulunuyor. Corona virüsleri insanların hayvanlara temasıyla yayılabiliyor. Virüsün insandan insana geçmesi ise bir kişinin virüsle enfekte olmuş bir kişinin salgısıyla temasıyla gerçekleşiyor.
Tüm dünyada kırmızı alarm verilmesine sebep olan corona virüsünün henüz spesifik bir tedavisi bulunmuyor. Buna karşın bazı bağımsız kaynaklarca Çinli bilim adamlarının bir aşı buldukları söyleniyor. Virüsünün mevsimsel gripte olduğu gibi yaşlı hastalarda ya da hangi yaşta olursa olsun altta yatan kronik kalp hastalığı, akciğer hastalığı, kronik böbrek ve karaciğer hastalığı olanlarda daha ağır ve hayatı tehdit eder nitelikte seyretme eğilimindedir.
Corona virüsün etkileri sadece Çin ile sınırlı kalmadı ve tüm dünyada etkilerini göstermeye başladı. Buna örnek olarak uluslararası spor müsabakalarının ertelenmesi, steril maske fiyatlarının fahiş oranda artması, ülkelerin hava sahalarını virüsün görüldüğü ülkelere kapatması gibi etkileri; ülkelerin sadece sağlık anlamında değil ekonomik, turistik ve sosyo-ekonomik düzeyde de etkilerini gösterdi. Örnek vermek gerekirse, seyahat yasakları ve uçuşların askıya alınması nedeniyle Çin firmalarının katılamadığı Singapur Havacılık Fuarı iptal edildi. Tayland ve Asya’daki birçok turizm bölgesi, Çin’in grup tatillerini iptal etmesi nedeniyle yüzde 30 gelir kaybına uğradı. Bununla birlikte firmalar Çinli turist sayısının azalmasından şikayetçi. Corona virüsü korkusu nedeniyle ziyaretçi kaybı yaşayan İtalya’nın turizm gelirlerinde 5 milyar dolar düşüş bekleniyor. Yine İtalya gibi büyük bir Avrupa ülkesinde lig maçları seyircisiz oynanıyor. Ticari düzeyde ise Dünyadaki vizon üretiminin yüzde 40’ını karşılayan Danimarka’daki 1500 üretici, Çinli alıcıların katılamaması nedeniyle yaklaşık 2 milyon kürkün açık arttırmasını ertelemesi, Milano merkezli tekstil markalarının satışlarında yüzde 3 artış beklerken; yüzde 1.8 düşüş yaşaması, imalat merkezi Wuhan olan ve başta bilgisayar ve televizyon ekran panelleri üretiminde de aksaklıklar yaşanmaya başlanması ve bu sektörde de fiyatların yükselmesi gibi birçok örnek verilebilir. Bununla birlikte IMF'nin 22-23 Şubat’ta Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da düzenlenecek olan G20 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları Toplantısı'nda söz konusu salgının ekonomik etkisini gündeme getirmesi bekleniyor.
Virüsün kaynak ülkesi olan Çini ise daha büyük sorunlar bekliyor gibi görünüyor. Globalde en büyük 2. ekonomik olarak gösterilen Çinin en büyük gelir kalemlerinden olan dış ticarette üretime olan arzda düşüşler yaşandı. Bağımsız yatırımcılar yatırımlarını Çin dışında pazarlarda değerlendirmeye yöneldiler. Borsada Çin kaynaklı hisselerde düşüşler yaşandı. Çinli yetkililer bu krizi aşacaklarını söylese de, uzmanlar bu krizin bu yılki büyümede % 1’e varan oranda düşüşe yol açabileceğini, büyüme oranının % 5,2’ye kadar düşebileceğini söylüyor.
Sonuç olarak globalleşen dünyamızda en küçük olay bile çok farklı coğrafyalarda yankı yaparken, Corona virüsü gibi binlerce ölüme sebebiyet veren salgının etkilerinin sadece Çin ile sınırlı kalacağını düşünmek çok iyimser olur. Çünkü eskiden mobilitesi düşük olan insanlık günümüzde dünyanın her yerine saatler içerisinde ulaşabiliyor bu da virüsün ve etkilerinin de dünyada taşınması anlamına geliyor. Ülkeler olarak bu krizin etkilerini en aza indirmek amacıyla vatandaşlara yerel iletişim kanallarından virüsten korunma yolları hakkında temel bilgilerin verilmesi, sınırlardan geçen insanların kontrolü ve olası bir kaos ortamının önüne geçilmesi izlenebilecek en rasyonel politikadır. Çünkü sosyal medya gibi yalan haber kaynaklarının olduğu bir zamanda virüsün etkilerinin virüsten hızlı yayılması işten bile değildir.
Hatice Nur Yıldırım
Yararlı linkler:
Corona'dan Korunma Yolları
Dünya üzerindeki vaka ve ölüm sayacı
Kaynakça:
Amerikanın Sesi
Milliyet
Hürriyet
Tüm dünyayı etkisi altına alıp korku ve paniğe sebep olan corona virüsünün belirtileri nelerdir?
Corona virüsü semptomları şöyle: Burun akıntısı, öksürük, boğaz ağrısı, muhtemelen baş ağrısı, kesin olmamakla birlikte birkaç gün sürebilecek ateş. Bağışıklık sistemi zayıf olanlar, yaşlılar ve çok gençler için virüsün zatürre ve bronşit gibi ciddi solunum yolu hastalıklarına yol açma ihtimali bulunuyor. Corona virüsleri insanların hayvanlara temasıyla yayılabiliyor. Virüsün insandan insana geçmesi ise bir kişinin virüsle enfekte olmuş bir kişinin salgısıyla temasıyla gerçekleşiyor.
Tüm dünyada kırmızı alarm verilmesine sebep olan corona virüsünün henüz spesifik bir tedavisi bulunmuyor. Buna karşın bazı bağımsız kaynaklarca Çinli bilim adamlarının bir aşı buldukları söyleniyor. Virüsünün mevsimsel gripte olduğu gibi yaşlı hastalarda ya da hangi yaşta olursa olsun altta yatan kronik kalp hastalığı, akciğer hastalığı, kronik böbrek ve karaciğer hastalığı olanlarda daha ağır ve hayatı tehdit eder nitelikte seyretme eğilimindedir.
Corona virüsün etkileri sadece Çin ile sınırlı kalmadı ve tüm dünyada etkilerini göstermeye başladı. Buna örnek olarak uluslararası spor müsabakalarının ertelenmesi, steril maske fiyatlarının fahiş oranda artması, ülkelerin hava sahalarını virüsün görüldüğü ülkelere kapatması gibi etkileri; ülkelerin sadece sağlık anlamında değil ekonomik, turistik ve sosyo-ekonomik düzeyde de etkilerini gösterdi. Örnek vermek gerekirse, seyahat yasakları ve uçuşların askıya alınması nedeniyle Çin firmalarının katılamadığı Singapur Havacılık Fuarı iptal edildi. Tayland ve Asya’daki birçok turizm bölgesi, Çin’in grup tatillerini iptal etmesi nedeniyle yüzde 30 gelir kaybına uğradı. Bununla birlikte firmalar Çinli turist sayısının azalmasından şikayetçi. Corona virüsü korkusu nedeniyle ziyaretçi kaybı yaşayan İtalya’nın turizm gelirlerinde 5 milyar dolar düşüş bekleniyor. Yine İtalya gibi büyük bir Avrupa ülkesinde lig maçları seyircisiz oynanıyor. Ticari düzeyde ise Dünyadaki vizon üretiminin yüzde 40’ını karşılayan Danimarka’daki 1500 üretici, Çinli alıcıların katılamaması nedeniyle yaklaşık 2 milyon kürkün açık arttırmasını ertelemesi, Milano merkezli tekstil markalarının satışlarında yüzde 3 artış beklerken; yüzde 1.8 düşüş yaşaması, imalat merkezi Wuhan olan ve başta bilgisayar ve televizyon ekran panelleri üretiminde de aksaklıklar yaşanmaya başlanması ve bu sektörde de fiyatların yükselmesi gibi birçok örnek verilebilir. Bununla birlikte IMF'nin 22-23 Şubat’ta Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da düzenlenecek olan G20 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları Toplantısı'nda söz konusu salgının ekonomik etkisini gündeme getirmesi bekleniyor.
Virüsün kaynak ülkesi olan Çini ise daha büyük sorunlar bekliyor gibi görünüyor. Globalde en büyük 2. ekonomik olarak gösterilen Çinin en büyük gelir kalemlerinden olan dış ticarette üretime olan arzda düşüşler yaşandı. Bağımsız yatırımcılar yatırımlarını Çin dışında pazarlarda değerlendirmeye yöneldiler. Borsada Çin kaynaklı hisselerde düşüşler yaşandı. Çinli yetkililer bu krizi aşacaklarını söylese de, uzmanlar bu krizin bu yılki büyümede % 1’e varan oranda düşüşe yol açabileceğini, büyüme oranının % 5,2’ye kadar düşebileceğini söylüyor.
Sonuç olarak globalleşen dünyamızda en küçük olay bile çok farklı coğrafyalarda yankı yaparken, Corona virüsü gibi binlerce ölüme sebebiyet veren salgının etkilerinin sadece Çin ile sınırlı kalacağını düşünmek çok iyimser olur. Çünkü eskiden mobilitesi düşük olan insanlık günümüzde dünyanın her yerine saatler içerisinde ulaşabiliyor bu da virüsün ve etkilerinin de dünyada taşınması anlamına geliyor. Ülkeler olarak bu krizin etkilerini en aza indirmek amacıyla vatandaşlara yerel iletişim kanallarından virüsten korunma yolları hakkında temel bilgilerin verilmesi, sınırlardan geçen insanların kontrolü ve olası bir kaos ortamının önüne geçilmesi izlenebilecek en rasyonel politikadır. Çünkü sosyal medya gibi yalan haber kaynaklarının olduğu bir zamanda virüsün etkilerinin virüsten hızlı yayılması işten bile değildir.
Hatice Nur Yıldırım
Yararlı linkler:
Corona'dan Korunma Yolları
Dünya üzerindeki vaka ve ölüm sayacı
Kaynakça:
Amerikanın Sesi
Milliyet
Hürriyet
Yorumlar
Yorum Gönder