Bir Turizm Devinin Çöküşü: Thomas Cook

Modern turizmin babası olarak bilinen Thomas Cook tarafından kurulan ve işçi sınıfını kötü alışkanlıklardan seyahat ettirerek uzaklaştıracağı düşünülen bu seyahat ve turizm şirketi, 178 yıllık geçmişiyle birlikte tarihe karışıyor.Dünyanın en büyük seyahat operatörlerinden biri olan Thomas Cook geçtiğimiz günlerde ,ortalama 21.000 çalışanı ve hali hazırda 150.000 kişiye hizmet verirken ,iflasını bildirdi.Bu iflasa sebep olarak ;Thomas Cook’un dünyanın en eski seyahat acentası olması sebebiyle diğer şirketler bazında eski usül çalışması ve maliyetlerinin fazla olması, günümüzdeki insanların seyahat etmek için acentalar yerine internet faktörünü kullanması ve birçok low cost uçuş firmasının varlığı (Rynair,Vueling,Wizzair gibi.) sebep olarak gösterilebir.Ancak İngiltere’nin Brexit’e yakın bir tarihte ,bu denli köklü bir firmanın iflası ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson’un yaptığı açıklamalar akılların karışmasına yol açıyor.Yaptığı açıklamada yöneticilerin veya komisyoncuların işler tersine gittiğinde bu tarz büyük paraları ödeyebilmeleri gerektiğini söyleyen Boris Johnson , köklü ve İngiltere’nin önemli bir seyahat dalını oluşturan bu şirkete yardım elini uzatmayağını netleştirdi .Türkiye ve İspanya hükümetleri de yardım etmek istedi ancak İngiliz hükümetinin mali garanti vermeyi reddetmesi üzerine geri çekildiler. BBC Türkçe ise bu iflasa neden olarak Brexit belirsizliğini öne sürdü. İngiliz Sivil Havacılık Kurumu’ndan (CAA) yapılan açıklamada Thomas Cook’un hafta başında duyurulan iflasının ardından başlatılan kurtarma operasyonu kapsamında yolcuların yüzde 40’ına denk gelen 61 bin kişinin İngiltere’ye geri getirildiği kaydedildi.

Türkiye’de turizm açısında büyük önem taşıyan Thomas Cook ‘un şu anda 13 ülkede 133 olan otellerinin dağılımında Türkiye 35 tesis ile ilk sırada.Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Derneği-Resort dergisi 2018 raporuna göre Thomas Cook 2018’de Türkiye’ye toplam 1 milyon 155 bin turist taşıdı.Ayrıca Thomas Cook 2017 ve 2018 yıllarında sadece Türkiye pazarından elde ettiği gelir 450 milyon sterlini bulmakta.

Peki bu durum Türkiye turizmini nasıl etkileyecek?Thomas Cook’un faaliyetlerini durdurması sebebiyle Alanya , Side ,Fethiye ,Bodrum ve Marmaris gibi birçok turizm beldesinde otellerin ve hizmet sağlayıcıları önemli miktarda zarara uğradı.Türkiye Seyehat Acentaları Birliği (TÜRSAB) yönetim kurulu başkanı Firuz Bağlıkaya yaptığı açıklamada da ‘Yaşanan bu durum ,bu sezonun yanı sıra bir sonraki sezonu da derinden etkileyecektir.Başta oteller olmak üzere tüm tedarikçileri maalesef çok zor bir süreç bekliyor.Bu krizi de sektörümüzün dayanışması ve hükümetimizin desteği ile atlatacağımıza inanıyor ve bu tür krizlerin bir daha yaşanmamasını ve ülkemiz turizm tüketicileri için de etkin güvencelere bir an önce kavuşmamızı temenni ediyorum’ dedi.

İngiltere Başbakanı Boris Johnson ülke içi siyasetinde Parlemento ile yaşadığı gerilim ve Yüksek Mahkemenin verdiği Parlemento’yu askıya almak konusundaki ‘hukuka aykırılık’ açıklamasından sonra; Brexit yanlısı olan Boris Johson’un Thomas Cook gibi diğer ülkelerle seyahat şansını arttıran bir şirkete yardım etmemesinin sebebi oldukça aşikar.Yardım elinin uzatılmamasının sebebini, İngiliz başbakanının ülkenin yabancı uyruklu olan insanlara karşıtlığıyla bağdaştırabiliriz.Türkiye ise bu olaydan sonra turizmin geçtiğimiz senelerde ülkemize sağladığı istihdam ve kazanç açısından giderek zayıfladığını görmeye başladık bile.Binlerce İngiliz’in de havaalanında zor anlar yaşadığını göz önünde bulundurursak seneye turizm sektörü çalışanlarını zor günler bekliyor olacak.