18 MART ÇANAKKALE ZAFERİ

Tarih 18 Mart 2019; aradan tam 104 yıl geçti ve Dünya’da emsali görülmemiş bir askeri dehayla, Türk askerinin olağanüstü çabasıyla, Çanakkale’nin geçilmez olduğu her sene olduğu gibi bu senede de aklımızda. Çanakkale Savaşı; Türkiye Tarihi’nde önemli bir yere sahip olan yalnızca bizim insanımızın değil Dünya üzerinde birçok insanın kaderini değiştiren, Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK’ün tarih sahnesine çıktığı savaştır.
Sonuçlarının getirileri evrensel olan bu savaş 20.yüzyılın en kanlı savaşıdır.1915 yılında hem Çanakkale Boğazı’nı geçip İstanbul’a yani Osmanlı İmparatorluğu’nun başkentine ulaşmak isteyen İngiltere ve Fransa aynı zamanda onlara coğrafi olarak uzak olan ve yardıma muhtaç olan müttefikleri Rus Çarlığına destek götürmek istiyordu. Boğazların kontrolü Almanya’nın müttefiki olan Osmanlı İmparatorluğu’nun elindeydi ve bu sebepten dolayı İtilaf Devletleri Osmanlı’nın savaşa girmesine karşıydı. Ancak bu yöndeki çabaları sonuçsuz kalınca tek çarenin Çanakkale ve İstanbul Boğazlarını geçmek olduğunu anladılar ve çok güçlü bir donanmayla Çanakkale kıyılarına geldiler. Zaferlerine kesin gözüyle bakan İtilaf Devletleri hiç beklemedikleri bir savunma gücüyle karşılaştılar.19 Şubat 1915 ‘te Fransız donanmasının yoğun top atışına tuttukları Seddülbahir ve Kumkale mevzilerini aşamadıklarını ve nihayetinde 18 Mart 1915 yılında geri çekilip tek çarenin karadan saldırarak mevzileri yok etmek olacağı kanısına vardılar. Bu noktada ileri görüşlülüğü ve askerlerine savaşmayı değil ölmeyi emreden tutumuyla Mustafa Kemal savaşın gidişatını değiştirdi. Karadan saldırmayı deneyen İngiliz askerleri ve ANZAC (Australian and New Zealand Army Corps)’lar 25 Nisan 1915’te General Hamilton önderliğinde Gelibolu Yarımadası ve Kumkale taraflarından asker çıkarmaya başladı. Çıkartmayı gören Mustafa Kemal 57.Alay’ı,  Kocaçimen Tepesi’ne gönderdi ve düşman askerlerini durdurmayı başardı. Bir kez daha hüsrana uğrayan İtilaf orduları son kez ve çok şiddetli bir şekilde 9 Ağustos 1915’te tekrar taaruza geçti ancak Mustafa Kemal dönemin Alman Generali Limon von Sanders’in komutasındaki Alman Müttefik Kuvvetleri’ni kendi yanına alarak zekasının ve askeri dehasının ürünü olan bu zaferi cephedeki askerlerimizin de sayesinde kazandı.
Bu zaferin sonuçları olarak; aldıkları yenilgi sonrasında şok geçiren İngiliz ve Fransızlar Mustafa Kemal’i tanımış, müttefikleri Rus Çarlığı’na yardım götürememiş daha sonra da Rusya topraklarında Vladimir Lenin önderliğinde Bolşevik İhtilali gerçekleşmiştir. İki taraftan toplam yarım milyon insanın öldüğü bu savaş insanlık tarihine en kanlı savaşlardan biri olarak tarihe girmiştir. Dünya tarihinde ilk kez bir ordu emperyalist güçlere dur diyebilmiştir. Hayatın akışını değiştiren, birçok milletin kaderini değiştirip direnişin ve inancın her şeyden üstün olduğunu bize hatırlatan bu günde Ulu Önder Mustafa Kemal ATATÜRK’ü ve cephelerde şehit olan tüm neferlerimizi saygıyla ve rahmetle anıyoruz.

EDİP GEZGİN

Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

Bölgesel Analiz Topluluğu